De corona-uitbraak heeft verstrekkende gevolgen. Ook voor bestuursorganen zoals ministeries, waterschappen, provincies, gemeenten, UWV en u als burger. Op een ingediende aanvraag of bezwaarschrift moet het bestuursrechtsorgaan in principe binnen 6 weken beslissen. In de praktijk wordt duidelijk dat die termijn vaak niet wordt gehaald.
Beslistermijn uitstellen of opschorten
Simpel gezegd moet op een aanvraag, bijvoorbeeld voor een vergunning, binnen 6 tot 8 weken worden beslist door het bestuursorgaan. Is de beslissing genomen door het bestuursorgaan, dan kan een belanghebbende daar bezwaar tegen aantekenen. Het bezwaarschrift moet zijn ingediend binnen 6 weken na verzenddatum van de beslissing. Vervolgens start er na die bezwaartermijn aansluitend een beslistermijn. Die beslistermijn is de tijd waarbinnen het bestuursorgaan op het bezwaarschrift moet beslissen. De beslistermijn is 6 weken wanneer het bestuursorgaan zelf beslist op het bezwaarschrift. Schakelt het bestuursorgaan een adviescommissie in, dan is de termijn 12 weken.
De beslistermijn kan door het bestuursorgaan eenmaal met (weer) 6 weken worden verdaagd. Meer uitstel is principe alleen mogelijk als de bezwaarmaker daarmee instemt. Wordt de beslistermijn door het bestuursorgaan overschreden, dan kan de bezwaarmaker een ingebrekestellingsbrief naar het bestuursorgaan sturen. Met die brief wordt het bestuursorgaan gemaand om binnen 14 dagen toch een beslissing te nemen. Blijft de beslissing binnen die termijn uit, dan is het bestuursorgaan vanaf de 15de dag en elke dag erna een dwangsom verschuldigd. Een financiële prikkel, maar die is niet altijd effectief. Daarnaast kan de bezwaarmaker een beroepschrift indienen bij de rechtbank omdat het bestuursorgaan dan niet tijdig een beslissing heeft genomen. Tot zover de hoofdlijnen.
Wanneer het bestuursorgaan de beslistermijn van 6 weken met 6 weken verdaagd, dan komt dit vaak omdat de belanghebbende/bezwaarmaker een hoorzitting wenst. Die hoorzitting moet eigenlijk fysiek plaatsvinden. De maatregelen vanwege het Corona-virsus blokkeren dat. Bijvoorbeeld, een verzekeringsarts van het UWV wil de bezwaarmaker ‘in het echt’ zien, om hem te kunnen observeren en eventueel te onderzoeken. Dit laatste kan niet als de hoorzitting telefonisch of via digitale communicatie (zoals Skype) plaatsvindt. Bestuursorganen kiezen ervoor om de hoorzittingen uit te stellen totdat die weer fysiek kunnen plaatsvinden. Dit zorgt vanzelfsprekend tot meer vertraging en onzekerheid.
Opschorting
Naast het verdagen van de beslistermijn kan het bestuursorgaan die termijn opschorten. Daar zijn strikte voorwaarden aan verbonden, want opschorten mag alleen bij ‘overmacht’. Overmacht is niet gauw aan de orde. Het moet gaan om een onmogelijkheid om te beslissen veroorzaakt door abnormale en onvoorzienbare omstandigheden. Die omstandigheden behoren buiten de schuld van het bestuursorgaan te zijn ontstaan en buiten zijn risicosfeer te liggen. Let wel, complexiteit van de zaak en implicaties van het te nemen besluit rechtvaardigen niet snel een beroep op overmacht. Levert de Corona-uitbraak en daaraan verbonden maatregelen overmacht op? Op dit moment zijn daar nog geen uitspraken over gedaan.
De verwachting is dat bestuursrechters de corona-uitbraak als overmacht gaan aanmerken. Die uitbraak is immers niet ontstaan door bestuursorganen en ligt buiten hun risicosfeer. Echter, een bestuursorganen zal dit goed moeten motiveren en ook moeten uitleggen dat de corona-uitbraak voor problemen heeft gezorgd. Het bestuursorgaan moet zo spoedig mogelijk berichten de beslistermijn is opgeschort en binnen welke termijn de beschikking toch nog wordt genomen. Zo’n bericht is een besluit. Het zorgt er namelijk voor dat dwangsommen worden voorkomen of de bevoegdheid wordt behouden om later een inhoudelijke beslissing te nemen.
De corona-uitbraak gaat ongetwijfeld voor vertraging zorgen in de besluitvorming van de overheid. Dit hoeft u niet af te wachten. U kunt hier namelijk actie tegen ondernemen zoals hierboven beschreven is.
Heeft u hier vragen over, neem gerust contact met ons op. Samen met u bekijken we wat voor u de best mogelijke oplossing is.