Laatst kwam ik op de app van een groot pakketbezorger een melding tegen met de tekst: VOORKOM BIJTINCIDENTEN! Hoe zit het eigenlijk met de aansprakelijkheid van de bezitter van een hond bij een bijtincident? Dat is complexe materie om je in vast te bijten…
Juridisch kader
In Nederland is de aansprakelijkheid voor schade die door een hond (of ander dier) wordt veroorzaakt geregeld in artikel 6:179 van het Burgerlijk Wetboek (BW). Het betreft een zgn. risicoaansprakelijkheid. Want elk dier, hoe lief ook, heeft een eigen energie en daarmee een onberekenbaar element. Omdat de bezitter een bepaald risico neemt door de aanschaf van een dier, is hij in zo’n geval aansprakelijk voor de schade die het dier veroorzaakt. Kan de bezitter aantonen dat de schade ook dan zou zijn ontstaan als hij de nodige zorgvuldigheid in acht had genomen, dan kan het anders zijn.
Bij een bijtincident, zoals wanneer een hond een postbezorger bijt, kán de bezitter van de hond aansprakelijk worden gesteld voor de schade die de bezorger lijdt. Dit kan zowel de gevolgen van het lichamelijk letsel als immateriële schade (bijvoorbeeld pijn en leed) omvatten. Een gevolg van het letsel kan bijvoorbeeld zijn dat er tijdelijk (of misschien wel blijvende) arbeidsongeschiktheid ontstaat.
Voorwaarden bij aansprakelijkheid bij een bijtincident
Er zijn wel een aantal voorwaarden waaraan moet worden voldaan om de aansprakelijkheid aan te kunnen nemen:
- De persoon die aansprakelijk wordt gesteld, moet de bezitter van de hond zijn. Dit betekent dat hij of zij de feitelijke macht over de hond heeft. Er is daarbij een verschil tussen slechts even uitlaten of een tijdje oppassen danwel de hond langdurig houden voor de eigenaar.
- Er moet sprake zijn van schade. Dit kan lichamelijke schade zijn, zoals verwondingen, maar ook materiële schade, zoals schade aan kleding of andere bezittingen.
- Er moet een direct (causaal) verband zijn tussen de actie van de hond (het bijten) en de schade die is ontstaan.
- De bezitter kan zich verdedigen door aan te tonen dat er sprake was van overmacht of dat hij de nodige zorgvuldigheid heeft betracht. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn als de postbezorger de hond opzettelijk heeft uitgelokt.
De bezitter van de hond kan zich verdedigen tegen aansprakelijkheid door aan te tonen dat hij alle nodige maatregelen heeft genomen om te voorkomen dat de hond iemand zou bijten. Dit kan inhouden dat de hond goed is opgevoed, dat hij aan de lijn was, of dat er een hek was dat de hond binnen het terrein hield. Daarnaast kan de bezitter ook aanvoeren dat de postbezorger zich onrechtmatig heeft gedragen, bijvoorbeeld door de hond te benaderen op een manier die de hond heeft geïntimideerd of uitgelokt.
Oordeel van de rechter bij een bijticident
Er zijn verschillende rechtszaken geweest waarin de aansprakelijkheid van hondeneigenaren is beoordeeld. In veel gevallen is de eigenaar aansprakelijk, vooral als er geen duidelijke aanwijzingen waren dat de hond agressief was of als de eigenaar geen adequate maatregelen had genomen om de hond te beheersen. Zo heeft de rechtbank Amsterdam1 onlangs eigen schuld aangenomen bij een bijtincident waarbij een huis-aan-huis verkoopster werd besprongen door een hond, viel en in het gezicht werd gebeten door het dier. Aan haar vordering heeft de vrouw ten grondslag gelegd dat op het moment dat de eigenaar de deur opende, de hond naar buiten gerend kwam en tegen de vrouw – van nature bang aangelegd voor honden – op sprong. Zij is zodanig in paniek geraakt dat ze op de grond is gevallen en de hond haar in het gezicht heeft gebeten. De rechtbank kwam hier tot het oordeel dat de handelswijze van de vrouw hoofdzakelijk tot de schade heeft bijgedragen en dat de aan de hondeneigenaar toe te rekenen omstandigheden in dit geval verwaarloosbaar zijn. Het beroep op eigen schuld slaagt. Overigens ben ik wel benieuwd of in een (eventueel) hoger beroep hetzelfde wordt geoordeeld, maar dat nu terzijde. Want wat deed de vrouw anders fout dan aanbellen? Of telt het bang zijn voor honden als eigen negatieve energie die aan de vrouw wordt toegerekend?
Conclusie
De aansprakelijkheid van de bezitter van een hond bij een bijtincident is een complex juridisch vraagstuk dat afhankelijk is van verschillende factoren. Het is essentieel voor hondeneigenaren om zich bewust te zijn van hun verantwoordelijkheden en om passende maatregelen te nemen om incidenten te voorkomen. En dat een aansprakelijkheidsverzekering (incl. de hond) van belang is. Want de kans dat u 50% of meer van de schade met betalen is zeker aanwezig. En u hebt dan meteen rechtshulp van die verzekeraar.
Voor slachtoffers van bijtincidenten is het belangrijk om te weten dat zij mogelijk recht hebben op schadevergoeding, afhankelijk van de omstandigheden van het incident.
Mocht u door een hond gebeten zijn en u wilt hierover meer informatie, neem dan gerust contact op met ons kantoor.